چگونه برنامه ريزي درسی کنيم

کسانی که به نحوی با تحصيل و درس خواندن ارتباط دارند ، از دانش آموزان ابتدايی گرفته تا دانشجويان دانشگاهها ، همه دارای يک دغدغه اساسی می باشند . اين دغدغه و نگرانی همان چگونه درس خواندن وافزايش بهره وری از زمان مطالعه می باشد .
اغلب با خانواده هايی روبرو می شويم که بيان می کنند ، فرزندم خيلی درس می خواند اما نتيجه لازم را نمی گيرد . مشکل چگونه درس خواندن، زمانی که حجم دروس زياد می شود مانند آمادگی برای کنکور به حداکثر مقدار خود می رسد . در مواجهه با اين مشکل ، همه به دانش آموزان می گويند "درس بخوانيد " اما چگونه بخوانيد را هيچ کس به آنها نمی گويد .
متاسفانه در مدارس ما فقط به تدريس دروس پرداخته می شود و حتی اشاره ای به نحوه مطالعه نمی شود و يا اگر هم صحبتی توسط دبير صورت گيرد بر اساس تجربيات خود او خواهد بود و نمی تواند يک طرح جامع باشد .
برای حل اين مشکل و مشکلات نظير آن چه بايد کرد ؟
مسلماً قدم اول در اين راه خواستن وهدفمند بودن است ، پس از آن بايد با پشت کار و اراده و پيگيری روز افزون به همراه برنامه ريزی دقيق حرکت نمود . در اين حرکت داشتن مشاور خوب و با تجربه و بهره گيری از اساتيد مجرب می تواند روند حرکت را بهبود بخشد .
حال به بررسی سه فاکتور عمده در درس خواندن می پردازيم اين سه فاکتور عبارتند از :
1- برنامه ريزی درسی
2- روش های مطالعه
3- تقويت حافظه

برنامه ريزی درسی :
هميشه وقتی به بچه ها می گوئيم درس بخوانيد يا خودشان تصميم به درس خواندن می گيرند ، اولين چيزی که به ذهن می رسد ، برنامه ريزی درسی می باشد .
اما چطور برای درس خواندن برنامه ريزی کنيم ؟
آيا اصلاً نيازي هست که برنامه ريزي کنيم ؟
براي اين که برنامه ي خوبي داشته باشيم چه چيزهايي را در نظر بگيريم ؟
بيشتر بچه ها هنگامي كه تصميم به شروع مطالعه مي نمايندبراي خود يك برنامه درسي مي نويسند تا مطابق آن حركت كنند اما اغلب اين برنامه فقط روي كاغذ مي ماند و اجرا نمي شود چون برنامه واقعي و منطبق با توانايي و شرايط نيست و فقط ايده آل ها در نظر گرفته شده است.
برنامه ريزي صحيح يعني حداکثر استفاده از وقت وامکانات موجود .
در اين مورد هر کدام از اطرافيان شما توصيه اي خواهند کرد ، اما فقط برنامه هايي قابل اجرا مي باشند که از افراد مطلع و خبره اين کار دريافت شده باشد ومطابق شرايط روحي و جسمي شما باشد.
چيزي که کاملاً مشخص است ، اين واقعيت مي باشد که اگر برنامه نداشته باشيم وقت خود را تلف خواهيم کرد . خيلي ها فکر مي کنند داشتن برنامه باعث مي شود که لذت هاي زندگي محدود شود ويا به عبارتي دست وپاي ما براي انجام آزادانه کارها بسته شود و عده اي كه عمدتا از بچه هاي درس خوان مي باشند با خود فكر مي كنند" من كه درس خود را به خوبي مي خوانم پس چه نيازي براي برنامه ريزي وجود دارد هر چه قدر وقت دارم درس مي خوانم". اما در واقع اين طور نيست ، چرا که مهم ترين چيز در يک برنامه ريزي نظم وترتيب است . اين نظم و ترتيب باعث مي شود ، اولويت انجام کارها مشخص شده ودر نتيجه سردرگمي و آشفتگي کم شود يعني بتوانيم تمام کارها را انجام دهيم بدون اينکه مشکلي براي ساير فعاليت ها ايجاد شود اگر درست دقت کنيم همين امر است که باعث مي شود بعضي موفق باشند و برخي ناموفق !
قراردادن اولويت کاري ( برنامه ريزي درسي ) نيروي تمرکز حواس رازياد مي کند ، زندگي را متعادل مي کند ، زمان فراغت ما را بيشتر مي کند ، تکاليف محوله روي هم انباشته نمي شود و رغبت ادامه کار در ما کم نمي شود و به طور خلاصه باعث حرکت به سوي موفقيت مي شود .
در عوض عدم برنامه ريزي باعث ايجاد سر درگمي ، دلهره شکست وعدم موفقيت ، کم آوردن زمان و انجام کار ناموزون و به هدر رفتن انرژي و دقت و خلاصه حرکت به سوي عدم موفقيت مي شود .
حال اگر تصميم گرفتيم برنامه ريزي کنيم چه بايد کرد ؟
انسانهاي موفق ابتد ا خود را مي شناسند وسپس متناسب با قدرت و توانايي هاي و همچنين نيازهاي خود قدم بر مي دارند با توجه به اين که شرايط عمومي ، فردي و خانوادگي افراد مختلف با هم متفاوت است پس حتماً بايد برنامه ها هم متفاوت باشد اما چطور ؟
مسلماً در هر برنامه ريزي بايد يکسري اصول رعايت شود که عبارتند از :
1 – توان فيزيکي
2- توان روحي
3 – برنامه کلاس و مدرسه
4 – خواب
5 – فعاليت هاي فوق برنامه
6 – ضريب هوش
7- موقعيت خانوادگي
بسياري از بچه ها بدون در نظر گرفتن اين موارد فكر مي كنند برنامه ريزي يعني اين كه يك نفر براي آنها از صبح تا شب را تقسيم بندي كتد و به آنها بگويد در چه ساعتي درس بخوانند ،درچه ساعتي استراحت كنند و در چه ساعتي بخوابند.اما در واقع اين طور نيست و هدف از برنامه ريزي نظم بخشيدن به امور و استفاده بهينه از زمان است.در اين راه بايد با توجه به اصول كلي و تجربيات ديگران و با توجه به شرليط خودشروع به كار نمود زيرا هر كسي با لين شرايط مي تواند بهترين برنامه ريز براي خود باشد.
به طور کلي ما دونوع برنامه ريزي داريم :
1- تقويم مطالعاتي ( برنامه كلي)
2- برنامه فردي